مریم میرزاخانی متولد 13 اردیبهشت 1356 _ درگذشته در 24 تیر 1396 _ ریاضیدان ایرانی_آمریکایی و استاد دانشگاه استنفورد است.
مریم میرزاخانی در دوران تحصیل در دبیرستان فرزانگان تهران، برنده مدال طلای المپیاد جهانی ریاضی در سالهای ۱۹۹۴ (هنگکنگ) و ۱۹۹۵ (کانادا) شد و در این سال به عنوان نخستین دانشآموز ایرانی برنده جایزه نمره کامل شد. وی نخستین دختری بود که به تیم المپیاد ریاضی ایران راه یافت؛ نخستین دختری بود که در المپیاد ریاضی ایران طلا گرفت؛ نخستین کسی بود که دو سال مدال طلا گرفت و نخستین فردی بود که در آزمون المپیاد ریاضی جهانی نمره کامل گرفت. سپس در سال ۱۹۹۹ کارشناسی خود را در رشته ریاضی از دانشگاه شریف و دکترای خود را در سال ۲۰۰۴ از دانشگاه هاروارد به سرپرستی کورتیس مکمولن از برندگان مدال فیلدز گرفت.
از مریم میرزاخانی به عنوان یکی از ده ذهنِ جوان برگزیده سال ۲۰۰۵ از سوی نشریه پاپیولار ساینس در آمریکا و ذهن برتر در رشته ریاضیات تجلیل شد. او همچنین پیش از اینکه استاد دانشگاه استنفورد شود، استاد دانشگاه پرینستون بود.
زندگی شخصی مریم میرزاخانی
سلیقه سینمایی میرزاخانی بازتابی از ذات بدون مرز پژوهش اوست، که درگیر کاویدن خصوصیات اشکال هندسی نامعمول است. او میگوید: «گاهی مواقع احساس میکنم در یک جنگل بزرگ هستم و نمیدانم به کجا میروم؛ ولی به طریقی به بالای تپهای میرسم و میتوانم همه چیز را واضحتر ببینم. آنچه آنگاه رخ میدهد، واقعا هیجانانگیز است.» فیلم مورد علاقه او، داگویل، نگاهی خشن به آمریکای دوران رکود بزرگ است. وی گفتهاست که در کودکی آرزو داشته نویسنده شود. او گفت: «وقتی که بچه بودم رویایم این بود که نویسنده شوم. هیجانانگیزترین لحظاتم را به خواندن رمان میگذراندم، در واقع هر چیزی را به دستم میرسید میخواندم.» همسر وی یان وندراک، پژوهشگر علوم کامپیوتر نظری مرکز تحقیقات آیبیام و اهل جمهوری چک است و از او دارای یک فرزند به نام آناهیتا میباشد.
وقتی از او پرسیدهشد که چه چیزی برایش بیش از هر چیز دیگری حکم جایزه و پاداشی در پشت یک کار طاقتفرسای ذهنی دارد، در پاسخ گفت: «قطعا رضایتبخشترین اتفاق، همان لحظهای است که میگویی آها! لحظهای که شور و شوق کشف و لذت و شعف درک چیزی جدید را احساس میکنی و احساس اینکه بالای تپهای ایستادهای و چشماندازی کامل را در مقابل داری. اگرچه در اغلب اوقات انجام کار ریاضیاتی برای من مانند این است که در حال کوهنوردی طولانی هستم بدون آنکه مسیر پاخوردهای وجود داشته باشد و یا حتی چشمانداز پایان مسیری در تیررس دیدگان باشد.»
فعالیتها و افتخارات مریم میرزاخانی
- او به همراه ۹ محقق برجسته دیگر در چهارمین نشست ۱۰ استعداد درخشان نشریه پاپیولار ساینس در آمریکا مورد تقدیر قرار گرفت. به نوشته یواسای تودی این فهرست ۱۰ نفره، شامل محققان و نخبگان جوانی است که در حوزههای ابتکاری مشغول به فعالیت هستند و با این حال معمولا از چشم عموم پنهان ماندهاند.
- میرزاخانی در سال ۲۰۰۹ به خاطر دستاوردهایش در ریاضیات برنده جایزه بلومنتال شد.
- او در سال ۲۰۱۴ برنده مدال فیلدز شد که بالاترین نشان علمی رشته ریاضیات است و هر چهار سال یکبار به دانشمندان برگزیده زیر ۴۰ سال اهدا میشود و از آن به نوبل ریاضیات نیز تعبیر میشود. وی نخستین زن و نخستین ایرانی بود که موفق به دریافت این جایزه شد.
جوایز و افتخارات مریم میرزاخانی بسیار زیاد است. در زیر آنها را لیست کرده ایم:
- عضویت در فرهنگستان هنر و علوم در سال ۲۰۱۷
- عضویت در آکادمی ملی علوم آمریکا در سال ۲۰۱۶
- عضویت در مجمع فیلسوفان آمریکا در سال ۲۰۱۵
- عضویت در فرهنگستان علوم فرانسه در سال ۲۰۱۵
- مدال فیلدز سال ۲۰۱۴ سئول
- سخنران مدعو کنگره بینالمللی ریاضی ۲۰۱۴
- جایزه بنیاد ریاضیات کلی در سال ۲۰۱۴
- انتخاب به عنوان یکی از ده فرد مهم سال ۲۰۱۴ از سوی مجله نیچر
- جایزه ستر از طرف انجمن ریاضی آمریکا در سال ۲۰۱۳
- دعوت به کنگره بینالمللی ریاضیات در سال ۲۰۱۰ برای سخنرانی در مورد «توپولوژی و سیستمهای پویا و معادله دیفرانسیل معمولی»
- جایزه ایاماس بلومنتال در سال ۲۰۰۹
- همکار پژوهشگاه دانشهای بنیادی، تهران، ایران از ۱۹۹۵ تا ۱۹۹۹
- مدال طلا (با نمره کامل) المپیاد جهانی ریاضی کانادا ۱۹۹۵
- مدال طلا المپیاد جهانی ریاضی هنگکنگ ۱۹۹۴
1 دیدگاه
Thank you very much for your blog
I enjoyed reading this article.